Znamy nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla

Za nami Tydzień Noblowski - ekscytujący czas ogłaszania werdyktów Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk, która od 1901 roku przyznaje najbardziej prestiżowe nagrody na świecie w dziedzinie fizjologii lub medycyny, fizyki, chemii, literatury oraz Nagrodę Pokojową. Nobel z ekonomii przyznawany jest od 1969 roku. 

W poniedziałek, 3 października, poznaliśmy laureata w dziedzinie medycyny lub fizjologii. To szwedzki biolog, prof. Svante Pääbo, któremu udało się zsekwencjonować genom neandertalczyka oraz odkryć nieznanego dotąd hominida (tzw. denisowianina). Profesor jest synem innego noblisty, biochemika Sune Bergströma, laureata w tej samej dziedzinie sprzed równo czterdziestu lat.

We wtorek, 4 października Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła nazwiska laureatów Nagrody Nobla 2022 w dziedzinie fizyki. Francuza Alaina Aspecta, Amerykanina Johna F. Clausera i Austriaka Antona Zeilingera uhonorowano za „eksperymenty z kwantowym splątaniem fotonów, ustalenie naruszenia nierówności Bella i pionierskie dokonania w dziedzinie informatyki kwantowej”. 

5 października, w środę, dowiedzieliśmy się, że tegoroczny Nobel z chemii przypadł trójce naukowców, pracujących nad rozwojem "chemii kliknięć oraz chemii bioortogonalnej: Carolyn R. Bertozzi, Mortenowi Meldalowi oraz K. Barry'emu Sheplessowi.

W czwartek, 6 października, ogłoszono nazwisko laureatki Nobla z literatury - została nią francuska pisarka Annie Ernaux, nagrodzona "za odwagę i kliniczną przenikliwość, z jaką odkrywa korzenie, alienacje i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci".

Kolejnego dnia, w piątek, poznaliśmy werdykt Komitetu w Oslo - jako że na mocy testamentu fundatora nagrody, laureatów Pokojowej Nagrody Nobla wyznaczają Norwegowie, a nie Szwedzi. Tym razem nagrodą uhonorowano: białoruskiego opozycjonistę Alesia Bialackiego, rosyjską organizację Memoriał oraz ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich. W uzasadnieniu Norweskiego Komitetu Noblowskiego czytamy, że wszyscy laureaci "Podjęli niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne, przypadki łamania praw człowieka i nadużyć władzy. Wspólnie ukazują znaczenie społeczeństwa obywatelskiego dla pokoju i demokracji".

I wreszcie w poniedziałek, 10 października, ogłoszono nazwiska zdobywców Nagrody Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Nagrodę przyznaje Bank Szwecji im. Alfreda Nobla od 1969 r.. W tym roku otrzymali ją Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond i Philip H. Dybvig za badania nad bankami i kryzysami finansowymi.

Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się tradycyjnie 10 grudnia, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.